ماشین اره گرد (مجموعه ای)
ماشین اره گرد (مجموعه ای)
ساختمان ماشین اره گرد
پایه ماشین
طرح پایه ماشین به صورت بلوکه است. پایه ماشین جهت ایستایی مطمئن ماشین است . اجزاء ماشین روی آن قرار گرفته و بسته می شود.
میز ماشین
میز ماشین جهت گرفتن قطعه کار و نیز هدایت آن و بستن راهنماهای طولی و عرضی است.
میز غلتکی
به وسیله این میز، سطح نشیمن بزرگتر شده می توان قطعات بزرگ مثل صفحات را اره کاری کرد.
مجموعه چرخان
در ماشینهای قدیمی و کوچک ارتفاع میز ماشین قابل تنظیم بوده و زاویه خور است، در ماشینهای بزرگ جدید میز به پایه پیچ شده و فقط تیغه اره قابل چرخان بوده و ارتفاع آن قابل تنظیم است. بدین جهت اره با فلانچ، محور و موتور قابل چرخان است. این اعضا با هم به عنوان (مجموعه چرخان) نامیده می شود.
بستن اره
تیغه اره با یک فلانچ آزاد و به وسیله یک مهره با پیچ چپ گرد در مقابل یک فلانچ ثابت محکم می شود.
راهنما یا تکیه گاه طولی
راهنما یا تکیه گاه طولی امکان برش طولی با عرض دقیق را فراهم می کند. این راهنما از سال ۱۹۸۰ م. به بعد در تمام ماشینها از آلومینیم ساخته می شود.
راهنما یا تکیه گاه عرضی
این راهنما به عنوان کشویی عرضی نیز مشخص می شود، زیرا برخلاف راهنمای طولی با قطعه کار حرکت می کند. این راهنما در شیار دم چلچله ای میز ماشین حرکت می کند و یا اینکه روی میز غلطکی محکم می شود.
تیغه اره گرد
انتخاب صحیح تیغه اره گرد تاثیر قطعی روی کیفیت برش می گذارد. بدین جهت مدلساز باید بداند که هر تیغه اره در چه مواردی به کار می رود.
زوایای دندانه اره گرد
زاویه براده
به خاطر لزوم اثر برش در برش طولی، زاویه براده باید تا حد امکان بزرگتر باشد. در برش چوب عرضی که ممکن است الیاف چوب بیرون کشیده شود، زاویه براده باید تا حد امکان کوچکتر و یا حتی در اره معلق منفی نیز باشد.
زاویه گوه
هر قدر چوب خشک و سخت باشد همان قدر مقاومت چوب در برابر برش زیاد می شود. این مقاومت توقف زمانی را کاهش می دهد. برای چوب سخت و خشک زاویه گوه بزرگتر لازم است.
زاویه آزاد
این زاویه حداقل ۱۰ درجه است تا پشت دندانه با چوب تماس پیدا نکند.
فرم دندانه
دندانه کاردی
این فرم دندانه اره دارای زاویه گوه کوچکتر است و اکثرا برای چوب نرم به کار می رود. جنس تیغه این نوع دندانه ها فولاد ابزاری است.
دندانه اره قطع کن
این نوع دندانه باعث کیفیت سطحی خوب برش عرضی می شود. استفاده از این نوع دندانه در اره گرد میزی باعث بلند شدن قطعه کار می شود، ولی در اره گرد معلق قطعه کار با همان نیروی قبلی روی میز فشار داده می شود. این نوع دندانه به خاطر دلایل گفته شده فقط در تیغه اره گرد معلق به کار می رود.
دندانه گرگی
این فرم دندانه دارای زاویه گوه بزرگتر است و نوک تیز از قطعات فلز سخت (HM) ساخته شده است.
انواع دندانه کاری
دندانه کاری کامل
یک تیغه اره وقتی دارای دندانه کاری کامل است که دندانه ها بدون فاصله پشت سر هم قرار گرفته باشند. تعداد دندانه بسته به حجم براده، قطر تیغه اره و جنس آن تعیین می شود. هر قدر جنس سخت تر باشد تعداد دندانه ها نیز بیشتر می شود.
دندانه کاری بزرگ
وقتی تیغه اره ای، دندانه کاری بزرگ و یا دندانه های کمتری دارد که تعداد آن بین ۸ تا ۲۴ باشد. تیغه اره RS معمولترین تیغه اره دندانه کاری بزرگ است.
دندانه کاری گروهی
در دندانه کاری گروهی یک گروه از دندانه ها یک دندانه بزرگ را تشکیل می دهد.
دندانه کاری تعویضی
به کارگیری دو نوع دندانه متغیر با مقاطع مختلف دندانه کاری تعویضی نامیده می شود.
محدودیت ضخامت براده
در مدلسازی معمولا تغذیه بار به وسیله دست صورت می گیرد و بدین ترتیب باید تیغه اره ای را انتخاب کرد که خطر پس زدن آن کمتر باشد. این عمل وقتی امکانپذیر است که ضخامت براده، یا باری که یک دندانه در یک دور بر می دارد به ۱/۱mm محدود شود. محدودیت ضخامت براده به دو روش امکانپذیر است:
تیغه اره RS
لبه تیغه براده برداری به اندازه ۱/۱mm از دایره تیغه بزرگتر است.
زبانه مانع
اگر هر دندانه اره دارای یک زبانه مانع به ارتفاع ۱/۱mm کمتر از ارتفاع دندانه باشد ضخامت براده محدود شده تیغه اره کمتر ضربه پس زن دارد.
برش آزاد
دلایل گیر کردن تیغه اره
به علت اصطکاک غیر مجاز، تیغه اره در قطعه کار گیر می کند. در صورتی که تیغه اره شیب دار نباشد و یا چپ و راست نشده باشد، اصطکاک جانبی به وجود می آید. با گرم شدن شدید غیرمجاز، تیغه اره موجی شده و سپس در محل تماس با کار دوباره منجر به گرم شدن بیشتر می شود.
اقداماتی جهت برش آزاد
-برش آزاد جانبی تیغه اره گرد با شیب دار بودن تیغه اره، چپ و راست بودن دندانه اره تا یک سوم ارتفاع بالا، با جوش دندانه برش ضخیمتر و با شیب کمتر روی بدنه تیغه اره امکانپذیر است.
-گیر کردن به خاطر انباشتن براده را می توان با در نظر گرفتن محفظه بزرگ براده برداری برطرف کرد.
–شکاف انبساطی از گیر کردن تیغه اره به خاطر انبساط گرمایی جلوگیری می کند.
ضخامت تیغه اره
ضخامت تیغه اره استاندارد شده است. برای هر قطر تیغه اره یک ضخامت معمولی و دو ضخامت بزرگتر داده شده است. تیغه با ضخامت بزرگتر دارای دور آرام است و بدین جهت سطح برش کیفیت بهتری دارد.
تیز کردن تیغه اره
تیزی مایل دارای بزرگترین توان براده برداری است. برای تیز کردن از دستگاه خودکار استفاده می شود. برای جلوگیری از خطرات، تیغه اره ها باید به موقع تیز شوند.
عیوب و خطاهایی که می توانند حادثه آفرین باشند:
-ترکها: با آزمایش طنین صدا به راحتی قابل تشخیص اند. در صورت ترک برداشتن، تیغه اره را سوراخ نکنید، بلکه دور بیاندازید.
-ضربه جانبی: با گذاشتن یک مداد روی سطح و چرخاندن تیغه اره در مقابل آن به آسانی قابل تشخیص است.
-پایه دندانه به خاطر تمرکز تنش نباید به صورت گوشه دار تیز شود.
تجهیزات حفاظتی طبق دستورات انجمن حمایت از کارگران
ساختمان و تجهیزات تا سال ۱۹۷۹م.
۱-گوه شکاف دهنده بایستی هم سطح با تیغه اره به طور افقی و قائم قابل تنظیم باشد. فاصله از تیغه اره باید حداکثر ۱۰mm باشد.
۲-محافظ بالایی روی گوه شکاف دهنده محکم شود و به وسیله پین اطمینان از افتادن آن روی تیغه اره جلوگیری شود.
۳-شکاف اره در میز باید تا حد ممکن باریک باشد.
۴-قسمت پایین اره در زیر میز باید پوشانده شود تا به جهت تماس سهوی با آن خطری روی ندهد.
ساختمان و تجهیزات بعد ا زسال ۱۹۸۰م.
۱-از دوران گوه شکاف دهنده حتما جلوگیری شود و به طور افقی و عمودی قابل تنظیم باشد. فاصله ماکزیمم گوه شکاف دهنده از تیغه اره ۱۰mm است، نوک گوه شکاف دار هرگز نباید پایینتر از ارتفاع پای بالاترین دندانه اره باشد.
(معمولترین نوک گوه شکاف حدود ۲mm پایینتر از نوک بالاترین دندانه تیغه اره قرار می گیرد.)
۲-در ماشینهایی که قطر تیغه اره آن ۲۵۰mm است، محافظ مجزا ازگوه شکاف دهنده جهت جلوگیری از تماس دست با تیغه اره، به کار می رود.
۳-شکاف میز در جلو تیغه اره باید تاحد ممکن باریک گرفته شود (شکاف هر دو طرف تیغه اره نباید ا ز۳mm تجاوز کند). قطعه شکاف دار جلو تیغه اره نباید از جنس نرم قابل براده برداری باشد و باید قابل تعویض باشد.
۴-تیغه ار در زیر میز نیز پوشانده شود.
۵-راهنمای طولی را باید بتوان چنان تنظیم کرد که انتهای آن بتواند بین دندانه جلویی اره و وسط آن قرار گیرد. در ماشینهایی که تیغه اره آن زاویه خور است باید بتوان از راهنما و تکیه گاه طولی در دو طرف تیغه اره استفاده کرد.
انواع کارها و اقدامات لازم جهت پیشگیری از خطرات کناره زنی و برش
برای اینکه بتوان تخته ای را بدون مقاومت زیاد و با داشتن سطح اتکای بزرگ روی میز ماشین حرکت داد دو روش وجود دارد:
-ماشین اره گرد کناره زنی دارای میز غلتکی – کشویی
-ماشین اره گرد با میز ثابت و تخته کناره زنی
برای اینکه بتوان از حرکت بی ثبات تخته جلوگیری کرد، جلوی تخته به وسیله ای محکم گرفته می شود. این کاردر هر دو روش مذکور امکانپذیر است، در روش اول می توان از گیره پیچ و مهره ای استفاده کرد و در روش دوم نیز با میخ فولادی تخته کار به تخته کناره زنی محکم می شود.
برش جهت زوار و تخته های باریک
وسایل کمکی برای جلوگیری از خطرات: در صورتی که فضای بین راهنمای طولی و تیغه اره کمتر از ۱۲۰mm باشد، دست راست در خطر قرار می گیرد. برای حرکت دادن قطعه کا ربایستی از دسته پیش دهنده استفاده کرد.
پیش زوارهای خیلی باریک
وسایل کمکی برای جلوگیری از خطرات: در زوارهای باریکتر از ۱۵mm راهنما و تکیه گاه طولی با حفاظ اره تماس پیدا می کند. بدین جهت از راهنمای کوتاهتر به عنوان راهنمای کمکی استفاده و به راهنمای طولی اصلی محکم می شود. تخته و زوار برش خورده با هم و به وسیله چوب فشار دهنده که دارای دسته نیز هست تا پشت گوه شکاف دهنده حرکت داده می شود.
برش عرضی قطعات پهن
در ماشین اره گرد میزی برای به دست آوردن سطح اتکای بزرگ، میز غلتکی متوازی الاضلاع شکل نصب می شود. با میز لولایی و به کمک راهنما و تکیه گاه عرضی برش زاویه دار فراهم می شود. در صورتی که برگشت قطعات منظور باشد، راهنمای اندازه به طرف بالا آمده قطعات را از تیغه اره بر می گرداند.
برش زاویه دار قطعات عریض
میز غلتکی متوازی الاضلاع جهت برش زاویه دار خیلی مناسب است. سطح تکیه گاه به کلی ثابت می ماند.
برش عرضی زوارها و تخته ها
قطعه کار سبک نیازی به میز کشویی ندارد. قطعه کار به وسیله پیش دهنده عرضی حرکت داده می شود. درمیز کشویی کناره بر یک ریل راهنما همان هدف را به خوبی برآورده می کند.
وسایل لازم جهت جلوگیری از خطرات
برای اینکه قطعات بریده شده از تیغه دور شود ازگوه رد کن استفاده می شود. بدین ترتیب لازم نیست قطعات بریده را با دست از نزدیکی ابزار دور کرد.
برش عرضی قطعات کوتاه
در صورتی که از راهنمای کمکی روی راهنمای اصلی استفاده می شود، طول و عرض برش تنظیم می شود. سپس قطعه کار در ابتدای اره روی راهنما قرار می گیرد. در نهایت راهنمای کمکی به وسیله گیره به راهنمای اصلی محکم می شود. استفاده از پیش دهنده عرضی و گوه رد کن طبق مثال قبل صورت می گیرد.
شکاف زنی
برای ایجاد شکاف، قطعه کار روی راهنما و تکیه گاه طولی در امتداد طول مسیر حرکت داده می شود. برای جلوگیری از برش غیر عمدی قطعه کار و بلند شدن، آن را به روی میز فشار داد.
کاو زنی
برای کاو زنی، قطعه کار روی راهنما و تکیه گاه طولی در امتداد طول حرکت داده می شود به طوری که زوار به دست آمده بین اره و راهنما قرار نگیرد.
فاق زنی
با استفاده از راهنما و تکیه گاه طولی اندازه دقیق فاق به دست می آید. راهنمای طولی باید دقیقا محکم بشود، زیرا در اینجا فشار وارده خیلی زیاد است. قطعه کار به وسیله چوب پیش دهنده حرکت داده می شود دست راست از بلند شدن قطعه کار جلوگیری ی کند.
زبانه زنی
با زبانه زنی چفت تکمیل کننده فاق درست می شود. در زبانه زنی باید با به کار گرفتن راهنما و تکیه گاه طولی کوتاه و بستن آن به راهنما اصلی، فضای خالی در پشت تیغه اره فراهم می شود. ماشینهای اره بعد از سال ۱۹۸۰م. ساخته می شوند دارای راهنما و تکیه گاه طولی کوتاه هستند. ضمنا روشی نیز جهت جلوگیری از گیر کردن اره وجود دارد، بدین ترتیب که ابتدا برشهای عرضی زده می شوند تا بعد از برش طولی قطعات زائد در کنار تیغه اره نیفتد.
سایر ماشینهای اره گرد
ماشین اره گرد صفحه ای
به خاطر کاربرد روز افزون مواد چوبی در مدلسازی این نوع ماشینهای اره گرد مورد استفاده قرار می گیرد.
ساختمان ماشین : صفحه چوبی از جلو، روی پایه ای که دارای زوار و غلتک تکیه گاهی است قرار داده می شود. ماشین اره گرد دارای دو ریل افقی و یک ریل قائم است که برای برش قائم سیستم اره (موتور، محور،تیغه اره) روی ریل قائم حرکت می کند. برای برش افقی باید ابتدا سیستم اره به ۹۰ درجه چرخانده سپس روی ریلهای افقی حرکت داده شود.
ماشین اره گرد معلق
تخته ها اغلب طبق لیست مدلساز بریده و انبار می شود. برای برشهای عرضی تا ارتفاع ۱۵۰mm ماشین اره گرد معلق، ماشین پرتوانی است.
ساختمان ماشین: اغلب خود موتور حامل تیغه اره است، بدین ترتیب که تیغه اره در انتهای یک یاتاقان ساچمه ای محکم بسته می شود. برش چوب با کشیدن دسته اره صورت می گیرد. برای شروع برش قفل روی دسته باز می شود. اجزاء مهم این ماشین اره عبارت اند از : صفحه قطع کن درجه بندی شده و سیستم راهنمای تکیه گاهی. تیغه اره بایستی بعد از اتمام برش خود به خود ا زحرکت بایستد.
اره گرد دستی
اره گرد دستی در مدلسازی برای برش عرضی تخته ها و برش استاندارد صفحات چوبی منطبق به کار می رود. به خاطر اینکه این اره به جایی بسته نمی شود، دارای استعمال عمومی است.