بایگانی برچسب برای: مدلسازی

ماشین تراش چیست

انواع ماشینهای تراش

ماشین خراطی، ماشین تراشی است که هدایت و حرکت ابزار براده برداری در آن به وسیله دست انجام می گیرد. غالبا خراطی اجسام گرد و ساده راحت تر از تراشکاری آن است و بدین جهت دستگاه تراشهای چوبی مجهز به تجهیزاتی اضافی هستند که با آنها می توان خراطی کرد. اکثر ماشینهای تراش دستگاه مرغک دارند که می توان به وسیله آنها قطعه کار را محکم گرفت. ماشینهای فوق را ماشین تراش مرغک دار می نامند. ماشین خراطی کف تراش، بدون بستر ماشین و دستگاه مرغک بوده که از جعبه دنده، صفحه پایه ساپورت تشکیل می شود.  این ماشین تراشها برای قطعات کوتاه و با قطر بزرگ حتی تا ۲m به کار می رود. بدین ترتیب واضح است که نمی توان ماشین تراش ترکیبی مرغک دار و صفحه ای داشت، زیرا هر کدام از این ماشینها ساختمان کاملا متفاوتی با دیگری دارد.

ماشین تراشی را ماشین خراطی مدلسازی می نامند که موارد زیر در طراحی آنها مراعات شده باشد:

-مخصوص چوب و فلز (با توجه به یاتاقانها و دور دستگاه)

-کاربرد عمومی برای مدلسازی با توجه به اجزاء زیر:

چهارساپورت، درجه بندی انقباضی، دونظام مدلسازی و غیره.

ساختمان ماشین تراش

بستر ماشین حامل اجزاء ماشین تراش است و توسط نیروهای موتور، براده برداری و عکس العملی تحت تنش خمشی و پیچشی قرار می گیرند، بدین جهت ساخت ریختگی مقاوم آن جزء شرایط دقت ماشین است. جعبه دنده حامل چرخدنده ها و یاتاقان بندی محور اصلی است و ابعاد و نوع یاتاقان بندی آنها تاثیر بسزایی روی دقت کار می گذارد. روی این راهنمای بستر ماشین ساپورتها و دستگاه مرغک حرکت می کند، اجزاء زیر به ترتیب روی هم قرار می گیرند: ساپورت بستر، ساپورت زیر، ساپورت میانی و ساپورت بالایی. سه ساپورت اولی با استفاده از یک موتور جداگانه حرکت پیوسته دارد. هر چهار ساپورت دارای قابلیت پیشروی دستی است.

بستن قطعه کار

وسایل مختلفی جهت بستن کار روی محور ماشین وجود دارد که حرکت را از موتور به قطعه کار انتقال می دهد.

قطعه کار در بین لبه های مرغک چند پهلو و مرغک بسته و خراطی می شود.

مرغکهای چند پهلو

مرغک چند پهلو توسط شافت مخروطی و با دم پیچ شده ای روی محور اصلی محکم می شود. قسمت جلو مرغک دارای نوک مرکزی و لبه های درگیر شونده است. بسته به تعداد لبه ها ممکن است مرغک دو، چهار یا شش پهلو باشد. مقدار نیروی انتقالی تابعی از قطر، تعداد و عمق لبه های درگیر است. جهت استفاده از مرغکهای چند پهلویی لبه های آن به وسیله چکش چوبی در قطعه کار فرو می رود.

مرغک

مرغک متحرک تقریبا جای مرغک ثابت را گرفته است، زیرا نوع اخیر در دورهای بالا داغ می شود و در محل تماس با قطعه کار احتیاج به روغنکاری دارد. مرغک متحرک یاتاقان ساچمه ای دارد و داغ کردن آن در دورهای خیلی بالا جزئی است.

شافت مخروطی مرغک در سوراخ مخروطی استوانه کشویی جا زده شده و محکم می شود، برای بیرون آوردن مرغک، چرخ دستی مرغک چرخانده می شود، به طوری که استوانه کشویی تماما در دستگاه مرغک قرار گیرد، در این حالت مرغک شروع به بیرون آمدن می کند.

فشنگی جازنی

امروزه استفاده از فشنگی جازنی که تکامل یافته نوع چوبی است اکثرا با قطر حدود ۱۰۰mm، معمول است. ابتدا قطعه کار خراطی را بین مرغک و مرغک چند پهلو بسته به طوری که یک انتهای آن را مخروطی کرده تا در فشنگی جا زده شود. نشیمن خوب قطعه کار در فشنگی این امکان را فراهم می کند که قطعه کار دارای نسبت طول به قطر بیشتر شود. البته بعد از جا زده شدن در فشنگی نیز می توان از مرغک جهت شروع کار استفاده کرد، با این روش امکان براده برداری ضخیم فراهم می شود. برای تراش نهایی، مرغک از قطعه کار دور می شود.

گیره های فکی

گیره های دو نظام، ترجیحا برای بستن جعبه ماهیچه های دو تکه و قطعاتی که شکل خارجی چهارگوش دارند، به کار می رود. دیسک مرکزدار بستن قطعه را آسانتر می کند.

گیره سه نظام، برای بستن قطعات گرد و سه گوش و چهار گوش به کار می رود.

گیره های چهار نظام، مخصوص قطعات چهار گوش و هشت گوش است. در استفاده از آن برای بستن قطعات گرد چوبی که از جنسهای مختلف تشکیل شده می توان فشارهای متناسب با جنس آن و به طور یکنواخت اعمال کرد.

نظام این گیره ها توسط آچار نظام روی پیچ صفحه به طور مرکزی حرکت می کنند. بسته به نوع و ابعاد کار می توان از نظام پله دار خارجی یا داخلی استفاده کرد. نظامها و شکاف نظامها روی گیره شماره بندی شده و به هنگام بستن نظامهای یک گیره باید مطابقت شماره ها با هم مورد توجه قرار گیرد.

سه نظام کلگی

قطعات با قطر بزرگ اغلب روی سه نظام کلگی بسته شده و تراشکاری می شود. سه نظام کلگی دارای سوراخها و شکافهایی است که می توان قطعه کار را از پشت به وسیله پیچ چوبی روی آن بست. ضمنا قبل از اینکه قطعات چهار گوش جهت تراش در سه نظام بسته شود، با استفاده از سه نظام کلگی و یا از صفحه واسط بین سه نظام کلگی و قطعه کار و حتی از صلیب گردشی استفاده کرد.

دیسک قیری

نافیها و قطعات کوچک تراشکاری به وسیله قیر روی صفحه چوبی واسط چسبانده می شود. بدین ترتیب که صفحه چوبی واسط به وسیله پیچ چوبی روی سه نظام کلگی محکم می شود سپس قلم قیر روی صفحه چوبی واسط که در حال دوران است مالیده شده قطعه مورد نظر با فشار و به طور هم مرکز با صفحه واسط، که دارای پین مرکزی تیز است، قرار داده می شود. تا این زمان که قطعه کار در حال دوران است، قیر به واسطه اصطکاک به صورت مایع است و بعد از خاموش کردن دستگاه قیر سرد می شود و به قطعه کار می چسبد. بعد از اتمام کار به خاطر تردی قیر قطعه کار به راحتی و به وسیله مغار تخت از صفحه جدا می شود. از معایب این روش تمیزکاری دوباره صفحه چوبی واسط از قیر است که امکان آسیب دیدگی، مثلا ایجاد گودی و خراشیدگی روی آن وجود دارد.

قطعه کمکی مرغک

جهت تراش قطعاتی که سطح تخت ندارند تا بتوان آنها را به وسیله ای بست و یا اینکه قطر بزرگی دارند، احتیاج به قطعه کمکی مرغک می باشد. این قطعه کمکی روی سه نظام کلگی پیچ می شود.

تراش قطعات دو تکه به وسیله مرغک و مرغک چند پهلو

اکثرا مدلهای دو تکه خراطی شده، به کمک مرغک و مرغک چند پهلوساخته می شوند. برای خراطی این مدلها باید دو تکه خام مدل طبق روشهای گفته شده در زیر به هم چسبانده شود:

-چسباندن با واسطه کاغذی

تمام قسمتهای مدل که بعدا سطح جدایش آن را تشکیل می دهد، چسب مالی شده، بعد از گذاشتن کاغذ روی یکی از سطوح، دو تکه مدل روی هم قرار می گیرد و پرس می شود. بعد از اتمام خراطی، دو تکه مدل به وسیله لبه مغار از هم جدا می شوند. از معایب این روش کنده شدن و کثیف بودن سطوح جدایش است که احتیاج به تمیزکاری دارد.

-چسباندن انتهای کار

در این روش طول انتهای کار پیش از اندازه داده شده در نقشه اختیار می شود. سپس سطوح جدایش اضافی چسب مالی و دو تکه مدل روی هم پرس می شود. بعد از اتمام کار طول اضافی انتهایی مدل بریده می شود.

-ترکیب کردن دو روش فوق برای چسباندن

-استفاده از مرغکهای کوپلینگی برای مدلهای دو تکه، این مرغکها احتیاج به طول اضافی قطعه کار دارد، تا این طول اضافی در شکاف مرغکها بنشیند.این روش برای قطعاتی که متقارن نیستند و توزیع جرم در آن یکنواخت نیست به سبب ایجاد لرزش و نیز خطر بریدن قطعه، به کار نمی رود.

-چسباندن روی دیسک فولادی

-پیچ کردن روی دیسک فولادی

دو روش اخیر اغلب در ترکیب با روش چسباندن انتهای کار مطرح می شود و دیسکها برای گرفتن مرغک و مرغک چند پهلو به کار می رود.

کار با مغار دستی

انواع مغار

مغار تخت: جهت صاف تراشی سطح به کار می رود.

مغار سرگرد: بسته به زاویه لبه برش ممکن است برای صاف تراشی و یا خشن تراشی سطح مورد استفاده قرار گیرد.

مغار نیم گرد: جهت خراطی خشن هیچ خطری به وجود نمی آید.

مغار تخت دوروپخ: برخلاف سایر مغارها سطح پخ خورده دارد.

مغار برش: برای ایجاد شیار برش دو انتهای کار و نیز تراش سطح قطعاتی که فقط از یک طرف بسته می شود به کار می رود.

مغار سرنیزه ای: برای ایجاد شیار تیز در قطعه به کار می رود.

مغار پهلویی: جهت خراطی فرمهای توخالی مورد استفاده قرار می گیرد.

خراطی پوسته ای

جهت به دست آوردن سطح کار بهتر باید خراطی پوسته ای صورت گیرد. بدین منظور لبه ابزار برش به طور مایل نسبت به راستای الیاف چوب حرکت داده می شود. استفاده از مغار تخت دوروپخ و یا نیم گرد برای خراطی پوسته ای بهتر است.

مغار ماشینی

اکثر مغارهای ماشینی جهت تعویض سریع به وسیله قلم گیره های روبنده ای و چهار طرفه و یا قلم گیره های قابل تعویض دیگر بسته می شوند.

فرمهای مختلف این مغارها عبارت اند از:

مغار راست تراش و مغار چپ تراش و بسته به وضعیت لبه برش اصلی به قطعه کار مغار راست، مغار کج و مغار پهلویی

مغار ماشینی بسته به نوع مورد استفاده نیز با هم فرق دارند:

-مغار پرداخت

-مغار خشن تراشی

-مغار شیارزنی، مغار پهلویی

-مغار خارج تراشی

جنس مواد برش

برای خراطی چوب، جنس مغار از فولاد ابزاری مثل C150 و یا فولاد HSS است. برای ماشینهای تراش مدلسازی که برای ساخت تجهیزات مدلهای فلزی و صفحات منطبق به کار می رود اغلب مغارهای فلز سخت (HSS) مورد استفاده قرار می گیرد.

سایر کارهای روی ماشین تراش

یکی از روشهای اقتصادی کار، استفاده های دیگر از بستن کار تراشکاری برای مراحل دیگر کاری مثل خط کشی، فرزکاری و غیره است.

فرزکاری

فرزکاری شعاعی مثل شیار، زبانه و غیره را می توان با بستن کار به سه نظام انجام داد. از شرایط کار، قفل شدن محور کار ماشین و وجود داشتن حلقه درجه بندی شده روی سه نظام است. دستگاه فرز میزی روی ساپورت بسته و به وسیله آن حرکت داده می شود.